Verdwijnen er niveau 3 opleidingen door de wet toelatingsrecht?
Deze vraag is door de BVMBO gesteld aan de Kennisrotonde. Dit omdat we steeds meer signalen kregen van docenten dat dit het geval zou zijn. Ook zou er veel uitval zijn van studenten die een niveau 4 opleiding gaan doen waarvan vooraf verwacht werd dat de slaagkansen gering zijn. Maar kloppen deze signalen ook?
Onderstaand het antwoord naar aanleiding van onderzoek door Niek Van den Berg van de Kennisrotonde.
Wat is het effect van de invoering van de Wet vroegtijdige aanmelddatum en toelatingsrecht tot het mbo in 2017 op de deelname aan niveau 3-opleidingen?
De deelname aan niveau 2- en niveau 3-opleidingen neemt de laatste jaren af, terwijl die op niveau 4 toeneemt. Deze trend was al zichtbaar voor de invoering van de Wet vroegtijdige aanmelddatum en toelatingsrecht tot het mbo. Hierdoor zijn de effecten van deze nieuwe wet op deelnamecijfers niet precies vast te stellen. Mbo-scholen geven aan dat er meer problemen ontstaan in niveau 4. Door de wet moeten zij namelijk vmbo-kaderleerlingen toelaten tot niveau 4, ook wanneer de opleiding verwacht dat de slaagkansen voor de student te klein zijn. In de switch- en uitvalcijfers is dit echter niet terug te zien.
De Wet vroegtijdige aanmelddatum en toelatingsrecht tot het mbo (Wet VATmbo) past in een lange lijn maatregelen om de overgang tussen vmbo en mbo te verbeteren. De wet is bedoeld om de toegankelijkheid van het mbo te verbeteren, en verkeerde studiekeuzes en onduidelijkheden in de toelating te verminderen.
Studenten hebben meer rechten om een opleiding te kiezen
Sinds de inwerkingtreding van de Wet VATmbo in augustus 2017 hebben studenten meer rechten om een opleiding van hun keuze te volgen. Wie zich vóór 1 april van een jaar aanmeldt voor een mbo-opleiding, heeft toegang tot de gekozen opleiding. De school mag de student alleen weigeren als hij of zij geen passende vooropleiding heeft of niet deelneemt aan intakeactiviteiten van de opleiding. Vroege aanmelders hebben ook recht op een niet-bindend studiekeuzeadvies van de mbo-school.
Sommige opleidingen mogen extra toelatingseisen stellen, zoals dans- of sportopleidingen. Bij opleidingen met een maximum aantal opleidingsplaatsen, krijgen aanmelders evenmin automatisch toegang. Verder is bij al deze opleidingen een bindend studieadvies in het eerste jaar verplicht.
Scholen werken nog aan aanpassingen
De gevolgen van de wet VATmbo zijn niet overal zichtbaar. Scholen geven aan nog volop bezig te zijn met aanpassingen die de wet vereist. Zo werken mbo-instellingen aan een andere inrichting van de intake van studenten. Ze richten deze meer op studiesucces en niet op een besluit tot toelating. Verder zeggen studenten niet altijd op de hoogte te zijn van hun rechten, of de informatie verwarrend te vinden.
Verwachte slaagkansen klein
Er zijn overigens geen aanwijzingen dat opleidingen druk of dwang uitoefenen op studenten om niet te starten met de gekozen opleiding of om na het eerste jaar te stoppen.
